Biblioteka Publiczna

Standardy Ochrony Małoletnich w Bibliotece Publicznej w Gryfinie

Rozdział 1
Postanowienia ogólne

§ 1. Standardy Ochrony Małoletnich w  Bibliotece Publicznej w Gryfinie, zwane dalej „Standardami” określają:

1. zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników (personelu);
2. zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem Biblioteki  lub organizatora, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich;
3. zasady i procedurę podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego;
4. procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego oraz  zawiadamianie sądu opiekuńczego,  w przypadku gdy dobro dziecka jest zagrożone. 
5. zasady przeglądu i aktualizacji standardów;
6. zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu biblioteki lub organizatora do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności;
7. zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania;
8. osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia;

1. sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.

2. Ponadto Standardy określają:

1. wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone;
2. zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet;
3. procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie;
4. zakres zadań poszczególnych pracowników Biblioteki w przypadku podejrzenia lub uzyskania informacji, że dziecko jest krzywdzone;
5. zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.

§ 2.  Ilekroć w niniejszych Standardach  jest mowa bez bliższego określenia o:

1. Bibliotece – należy rozumieć przez toBibliotekę  Publiczną w Gryfinie;
2. dziecku, małoletnim lub uczestniku – należy rozumieć osoby do ukończenia 18 roku życia(zarówno dziewczęta, jak i chłopców), którzy są uczestnikami zajęć organizowanych przez  Bibliotekę,  przy czym czytając niniejszy akt należy uwzględniać w odniesieniu do ww. osób również klasyfikację prawną, zgodnie z którą:
   1. w zakresie postępowania dotyczącego zapobiegania i zwalczania demoralizacji, osoba która nie ukończyła 18 lat określana jest jako osoba nieletnia,
   2. w zakresie postępowania o czyny karalne małoletni jest to osoba, która dopuściła się takiego czynu po ukończeniu 13 lat, a przed ukończeniem lat 17,
   3. w zakresie wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych małoletnim jest osoba, względem której takie środki zostały orzeczone (choćby ukończyła ona 18 lat), nie dłużej jednak niż do osiągnięcia wieku 21 lat.
3. Wolontariuszu – należy przez to rozumieć  wyłącznie osobę w wieku powyżej 13 roku życia, przy czym umowę z wolontariuszem w wieku poniżej 18 roku życia zawiera się za uprzednią zgodą  jego rodzica;
4. rodzicach–rozumie się przez to także opiekunów prawnych oraz inne osoby, którym sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem;
5. opiekunie– należy rozumieć przez to  opiekuna prawnego w rozumieniu art. 145-177 ustawy

z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy;

1. osobie najbliższej dziecku, wychowankowi– należy przez to rozumieć osobę wstępną: matkę, ojca, babcię, dziadka; rodzeństwo: siostrę, brata, w tym rodzeństwo przyrodnie, a także inne osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie, a w przypadku jej braku – osobę pełnoletnią wskazaną przez małoletniego;
2. personelu  – należy rozumieć przez to wszystkie osoby zatrudnione w Bibliotece na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, w tym w szczególności pracowników administracyjnych, gospodarczych, trenerów, animatorów itp., a także  podejmujące w Bibliotece obowiązki na zasadach wolontariatu;
3. pracowniku lub współpracowniku– rozumie się przez to każdą osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę  lub umowy zlecenia, a także stażystę, wolontariusza i praktykanta;
4. dyrektorze – należy przez to rozumieć Dyrektora Biblioteki  Publicznej w Gryfinie;
5.   organizatorze –rozumie się przez to innych niż Biblioteka  organizatorów  w zakresie

  działalności związanej z edukacją lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub

  z opieką nad nimi.

1. zgodzie opiekuna małoletniego– należy przez to rozumieć zgodę co najmniej jednego

z rodziców małoletniego. Jednak w przypadku braku porozumienia między opiekunami małoletniego należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny;

1. krzywdzeniu małoletniego– należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu Biblioteki lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie;
2. danych osobowych małoletniego -należy przez to rozumieć wszelkie informacje umożliwiające identyfikację małoletniego;
3. osobie odpowiedzialnej za Standardy Ochrony Małoletnich– należy przez to rozumieć wyznaczonego przez Dyrektora pracownika sprawującego nadzór nad realizacją niniejszych Standardów;
4. osobie odpowiedzialnej za Internet – należy przez to rozumieć wyznaczonego przez Dyrektora  pracownika, sprawującego nadzór nad korzystaniem z Internetu przez uczestników na terenie Biblioteki oraz nad bezpieczeństwem małoletnich w Internecie.
5. Kodeksie karnym lub kk  – należy przez to rozumieć ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny;
6.  Kodeksie postępowania karnego lub kpk – należy przez to rozumieć ustawę z dniaz dnia

  6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego;

1. Kodeksie postępowania cywilnegolub kpc – należy przez to rozumieć ustawę z dnia

17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego;

1. Ustawie o przeciwdziałaniu przemocy domowej – należy przez to rozumieć ustawę z dnia

29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej;

1. Ustawie o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich –należy przez to rozumieć  ustawę  z dnia

9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.

Rozdział 2

Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników (personelu)

§3.1. Dyrektor, przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z edukacją lub z opieką nad dziećmi, zobowiązany jest do uzyskania informacji, czy dane tej osoby są zamieszczone w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub Rejestrze osób,

w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestr.

2. Dyrektor  uzyskuje informacje z Rejestru z dostępem ograniczonym za pośrednictwem systemu teleinformatycznego prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości. W pierwszej kolejności należy założyć konto w systemie teleinformatycznym. Konto podlega aktywacji dokonywanej przez biuro informacji.

3. Rejestr osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestr, jest ogólnodostępny – nie wymaga zakładania konta.

4. Informacje zwrotne otrzymane z systemu teleinformatycznego Dyrektor drukuje i składa do części A akt osobowych, związanych z nawiązaniem stosunku pracy. To samo dotyczy Rejestru osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15, wydała postanowienie o wpisie w Rejestr. Przy czym w przypadku tego drugiego Rejestru wystarczy wydrukować stronę internetową, na której widnieje komunikat, że dana osoba nie figuruje w rejestrze.

5. Jeśli dla osobydopuszczonej do innej działalności, o której mowa w ust. 1 nie tworzy się pracowniczej teczki akt osobowych, wydruk z systemu teleinformatycznego zamieszcza się w utworzonej do tego celu odrębnej dokumentacji.

6. Dyrektor od kandydata na pracownika pobiera informację z Krajowego Rejestru Karnego

o niekaralności.

7. Jeżeli kandydat na pracownika  posiada obywatelstwo inne niż polskie wówczas powinien przedłożyć również informację z rejestru karnego państwa, którego jest obywatelem, uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z małoletnimi, bądź informację

z rejestru karnego, jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania informacji dla wyżej wymienionych celów.

8. Dyrektor pobiera od kandydata na pracownika oświadczenie o państwie/państwach (innych niż Rzeczypospolita Polska), w których kandydat zamieszkiwał w ostatnich 20 latach. Kandydat składa takie  oświadczenie  pod rygorem odpowiedzialności karnej.

9. Jeżeli prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja o niekaralności nie przewiduje wydawania takiej informacji lub nie prowadzi rejestru karnego, wówczas kandydat składa, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie był prawomocnie skazany oraz nie wydano wobec niego innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuścił się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy, stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z edukacją lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi.

10. Pod oświadczeniami składanymi pod rygorem odpowiedzialności karnej składa się oświadczenie

o następującej treści: Jestem świadomy/a odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Oświadczenie to zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

11. Wzory oświadczeń dotyczących obywatelstw/obywatelstw oraz zamieszkiwania w ciągu 20 lat  oraz  oświadczenia o niekaralności oraz o toczących się postępowaniach przygotowawczych, sądowych

i dyscyplinarnych określa załącznik 1 do niniejszych Standardów.

12.W sytuacji podejmowania przez Bibliotekę współpracy z organizatorem w zakresie działalności związanej z edukacją lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi – to na organizatorze ciąży obowiązek zapewnienia bezpiecznej rekrutacji pracowników (personelu) poprzez zastosowanie procedur określonych stosownymi przepisami prawa.

13. Organizator zastosowanie bezpiecznej rekrutacji pracowników (personelu) poprzez zastosowanie procedur potwierdza stosownym pisemnym oświadczeniem przedłożonym  dyrektorowi Biblioteki.

14. Za realizację obowiązków, o których mowa w ust. 1-14 odpowiada dyrektor, który  może upoważnić do tego innego pracownika.

Rozdział 3
Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a personelem Biblioteki,  a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich

§ 4. 1.Małoletni mają prawo do bycia traktowanymi przez pracowników z jednakową troską.

2. Pracownicy obowiązani są do utrzymywania profesjonalnej relacji z małoletnimi i każdorazowego rozważenia, czy reakcja, komunikat bądź działanie  wobec małoletniego są adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe.

3. Pracownicy obowiązani są do działania w sposób otwarty i przejrzysty dla innych, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji zachowania.

4. Stosowanie przez personel kar cielesnych wobec małoletnich  jest surowo zabronione  i od reguły tej nie ma wyjątków.

5. Nie może być ze strony personelu tolerancji wobec jakiegokolwiek zachowania, które może zostać odczytane jako znęcanie się lub dokuczanie zarówno ze strony dorosłych, jak i samych małoletnich.

§ 5.  Określa się następujące zasady bezpiecznych relacji personelu z małoletnimi: 

1) podstawową zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel jest działanie dla dobra małoletniego i w jego interesie. Personel traktuje małoletnich z szacunkiem oraz uwzględnia jego godność i potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec nich w jakiejkolwiek formie; 

2) zasady bezpiecznych relacji personelu z małoletnimi obowiązują wszystkich pracowników, stażystów i wolontariuszy; 

2. Pracownik zobowiązany jest do utrzymywania profesjonalnej relacji z małoletnimi i każdorazowego rozważenia czy jego reakcja, komunikat bądź działanie wobec małoletniego są odpowiednie do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe.

3. Pracownik w kontakcie z małoletnimi: 

1) zachowuje cierpliwość i odnosi się do małoletnich z szacunkiem; 

2) uważnie wysłuchuje małoletnich i stara się udzielać im odpowiedzi dostosowanej do sytuacji i ich wieku; 

3) nie zawstydza małoletniego, nie lekceważy, nie upokarza i nie obraża; 

4) nie krzyczy, chyba że wymaga tego sytuacja niebezpieczna (np. ostrzeżenie); 

5) nie ujawnia drażliwych informacji o małoletnim osobom do tego nieuprawnionym, dotyczy to również ujawniania jego wizerunku. 

4. Decyzje dotyczące małoletniego powinny zawsze uwzględniać jego oczekiwania, ale również brać pod uwagę bezpieczeństwo pozostałych osób. 

5. Małoletni ma prawo do prywatności, odstąpienie od zasad poufności każdorazowo musi być uzasadnione, a małoletni o takim fakcie powinien być jak najszybciej poinformowany. 

6. W przypadku konieczności rozmowy z małoletnim na osobności, pracownik powinien pozostawić uchylone drzwi bądź poprosić innego pracownika o uczestniczenie w rozmowie.

7. Pracownikowi nie wolno w obecności małoletnich niestosownie żartować, używać wulgaryzmów, wykonywać obraźliwych gestów, wypowiadać treści o zabarwieniu seksualnym. 

8. Pracownikowi nie wolno wykorzystywać przewagi fizycznej ani stosować gróźb. 

9. Pracownik zobowiązany jest do równego traktowania małoletnich, niezależnie od ich płci, orientacji seksualnej, wyznania, pochodzenia etnicznego czy też niepełnosprawności. 

10. Pracownik zobowiązany jest do zachowania w poufności informacji uzyskanych w związku

z pełnioną funkcją lub wykonywaną pracą, dotyczących zdrowia, potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, możliwości psychofizycznych, seksualności, orientacji seksualnej, pochodzenia rasowego lub etnicznego, poglądów politycznych, przekonań religijnych lub światopoglądów małoletniego. 

11. Pracownik nie może utrwalać wizerunków małoletnich w celach prywatnych, również zawodowych, jeżeli  rodzic, opiekun prawny  nie wyraził na to pisemnej zgody. 

12. Pracownikowi zabrania się przyjmowania prezentów od małoletnich oraz ich opiekunów. Wyjątki stanowią drobne, okazjonalne podarunki związane ze świętami np. prezentów składkowych, kwiatów, czekoladek, itp. 

13. Pracownikowi bezwzględnie zabrania się (pod groźbą kar dyscyplinarnych i utraty pracy): 

1. nawiązywać relacji seksualnych z małoletnimi;
2.  składać małoletnim propozycji o charakterze seksualnym i pornograficznym, w tym również udostępniania takich treści; 
3. proponować małoletnim alkoholu, wyrobów tytoniowych i innych używek (w szczególności narkotyków, dopalaczy). 

 14. W przypadku, kiedy pracownik zauważy niepokojące zachowanie lub sytuację, zobowiązany jest postępować zgodnie z instrukcją postępowania, obligatoryjnie w przypadku spraw, gdzie jest podejrzenie o nieprzestrzeganiu Standardów do poinformowania dyrektora (np. relacji budzących wątpliwości natury moralnej i obyczajowej). 

 § 6. 1. Każde przemocowe zachowanie wobec małoletniego jest niedozwolone. 

2. Do przemocowych zachowań zaliczyć można naruszanie nietykalności cielesnej, w szczególności popychanie, bicie, szturchanie, itp.

3. Pracownikowi nie wolno dotykać małoletniego, a jeśli to konieczne, to w sposób, który nie będzie mógł zostać nieprawidłowo zinterpretowany (patrz punkt 7.). 

4. Kontakt fizyczny z małoletnim nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy. 

5. Pracownik nie powinien angażować się w zabawy typu: łaskotanie, udawane walki, brutalne zabawy fizyczne itp. 

6. Pracownik, który ma wiedzę, iż małoletni wcześniej doznał jakiejś krzywdy, np. znęcania fizycznego lub wykorzystania seksualnego, zobowiązany jest do zachowania szczególnej ostrożności w kontaktach

z nim, wykazując zrozumienie i wyczucie.  

7. W uzasadnionych przypadkach dopuszczalny jest kontakt fizyczny pracownika z małoletnim. Do sytuacji takich zaliczyć można: 

1) pomoc małoletniemu niepełnosprawnemu w czynnościach higienicznych, jeśli typ niepełnosprawności tego wymaga, a małoletni/jego opiekun wyrazi zgodę; 

2) pomoc małoletniemu niepełnosprawnemu w spożywaniu posiłków; 

3) pomoc małoletniemu niepełnosprawnemu w poruszaniu się po obiekcie;

4) udzielenie doraźnej pomocy medycznej.

 § 7. 1.Kontakt pracowników poza godzinami pracy z małoletnimi jest co do zasady zabroniony. 

2. Nie wolno zapraszać małoletnich do swojego miejsca zamieszkania., ani do pomieszczeń biblioteki przeznaczonych tylko do użytku przez personel Biblioteki.

3. Jeśli zachodzi konieczność kontaktu z małoletnim, poza godzinami pracy, odbywa się on za pośrednictwem telefonu, bądź Internetu, bądź w obecności ich rodziców/prawnych opiekunów (nie dotyczy to sytuacji, gdy małoletni jest spokrewniony z pracownikiem, bądź jego rodziców/opiekunów prawnych wiążą z pracownikiem relacje towarzyskie. 

§ 8.1. Personel jest zobowiązany do szacunku  dla nietykalności cielesnej, intymności i prywatności małoletniego.

2. Pracownik zawsze winien wykazywać daleko idącą troskę o integralność i nienaruszalność cielesną każdego małoletniego.

3. Wchodzenie w jakikolwiek kontakt dotykowy z małoletnim musi iść w parze z najdalej posuniętą roztropnością i rozwagą. Obowiązuje tu ogólna zasada prymatu „braku nad nadmiarem” i zawsze właściwym jest zapytanie małoletniego o pozwolenie na  taki rodzaj zachowania, z zastrzeżeniem §6 pkt 7.

4.Niewłaściwym zachowaniem i nadużyciem wobec nietykalności małoletniego  są:

1. wszelkie formy okazywania niechcianej czułości;
2. dotykanie piersi, pośladków i okolic intymnych;
3. łaskotanie lub „mocowanie się” w silnym objęciu;
4. obejmowanie małoletniego, stojąc za jego plecami;
5. masaże;
6. całowanie, w szczególności w usta;
7. kładzenie się albo spanie obok małoletniego;
8. okazywanie czułości w miejscach wyizolowanych, np. łazienki, toalety, pomieszczenia gospodarczego, magazynów;
9. komplementowanie odnoszące się do rozwoju fizycznego.

5. Należy eliminować wszelkie gry i zabawy, w których dochodzi do opisanych w ust. 1  niewłaściwych zachowań, w szczególności, gdy używa się  wyszczególnionych form dotyku.

§ 9. 1. Małoletnim przysługuje prawo  do prywatności. W  szczególny sposób prawo to winno być respektowane w takich miejscach, jak łazienki i toalety. W wymienionych wyżej miejscach personel nie może w żaden sposób ingerować w prywatność małoletnich, w tym zwłaszcza wykonywać małoletnim zdjęć. Personel winien także zadbać, by w powyższych miejscach zdjęć nie robili sobie nawzajem sami małoletni.To samo dotyczy produkcji materiałów filmowych.

2. Na fotografowanie małoletnich w innych sytuacjach i upublicznianie ich zdjęć personel musi uprzednio uzyskać pisemną zgodę rodziców lub opiekunów prawnych oraz zgodę dyrektora. To samo dotyczy produkcji materiałów filmowych.

3. Personel nie może wyręczać małoletnich ani pomagać im w czynnościach natury osobistej (toaleta, mycie się, przebieranie itp.), o ile dzieci są w stanie wykonać te czynności samodzielnie (z zastrzeżeniem §6 pkt 7).

4. Personel nie może się obchodzić z małoletnim niewłaściwie, w tym szorstko go traktować, czy żartować nieprzyzwoicie. Dystans w kontakcie ma stworzyć poczucie bezpieczeństwa i zapewnić małoletniemu dobre samopoczucie.

§ 10.Wszelkie podejrzenia dotyczące nieodpowiednich zachowań pracowników Biblioteki wobec małoletnich są bezzwłocznie wyjaśniane przez dyrektora, a w przypadku nieodpowiednich zachowań dyrektora – przez organ powołujący dyrektora Biblioteki.

§ 11.Nieprzestrzeganie  zasad postępowania traktowane jest jako naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych z wszystkimi wynikającymi stąd konsekwencjami, z rozwiązaniem stosunku pracy włącznie.

Rozdział 4

Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego

 § 12.1. Krzywdzeniem jest:

1. przemoc fizyczna– czyli celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być m. in. złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne. Przemoc fizyczna powoduje lub może spowodować utratę zdrowia bądź też zagrażać życiu;
2. przemoc emocjonalna– czyli powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie małoletniego, nieustanna krytyka, wciąganie małoletniego w konflikt osób dorosłych, manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, stawianie małoletniemu wymagań

i oczekiwań, którym nie jest on w stanie sprostać;

1. przemoc seksualna– czyli angażowanie małoletniego w aktywność seksualną przez osobę dorosłą, w tym wykorzystywanie seksualne, które  odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie małoletniego, współżycie z małoletnim) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie małoletniemu materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm).Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub powtarzać się przez dłuższy czas;
2. przemoc ekonomiczna– czyli niezapewnianie odpowiednich warunków do rozwoju dziecka, m. in. odpowiedniego odżywiania, ubrania, potrzeb edukacyjnych czy schronienia, w ramach środków dostępnych rodzicom lub opiekunom. Jest to jedna z form zaniedbania;
3. zaniedbywanie– czyli niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych

i emocjonalnych małoletniego przez rodzica lub opiekuna prawnego, niezapewnienie mu odpowiedniego jedzenia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa, braku dozoru nad wypełnianiem obowiązku szkolnego.

2. Zagrożenie bezpieczeństwa dziecka może przybierać różne formy oraz może być realizowane 

z wykorzystaniem różnych sposobów kontaktu i komunikowania – stąd na potrzeby niniejszego dokumentu przyjęto następującą kwalifikację zagrożenia bezpieczeństwa małoletnich:

1) popełniono przestępstwo na szkodę dziecka (np. wykorzystanie seksualne, znęcanie się nad dzieckiem);

2) doszło do innej formy krzywdzenia, niebędącej przestępstwem, takiej jak np. krzyk, kary fizyczne, poniżanie;

3) doszło do zaniedbania potrzeb życiowych dziecka (np. związanych z żywieniem, higieną czy zdrowiem, zapewnieniem opieki);

4) doszło do przemocy domowej  warunkującej wszczęcie procedur „Niebieskich Kart”.

§ 13. 1. Personel w swojej pracy  kieruje się przepisami prawa i działa na rzecz ochrony dzieci przed krzywdzeniem.

2. Każda informacja dotycząca podejrzenia krzywdzenia dziecka traktowana jest poważnie i wyjaśniana jest bez względu na to czy pochodzi od dziecka/opiekuna/, pracownika, osoby dorosłej oraz bez względu na to czy dotyczy podejrzenia krzywdzenia ze strony innego dziecka, opiekuna dziecka, czy też pracownika bądź organizatora współpracującego z Biblioteką.

§ 14.1.Procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego opisuje  poniższa tabela:

2. Interwencja cywilnajest podejmowana w sytuacji, w której w ramach środków dostępnych rodzicom lub opiekunom, dochodzi do zagrożenia dobra małoletniego poprzez zaniedbania jego potrzeb życiowych, takich jak np. niezapewnianie odpowiednich warunków do rozwoju dziecka, niezapewnienie  odpowiedniego odżywiania, ubrania, higieny, potrzeb edukacyjnych czy schronienia,opieki medycznej,braku dozoru nad wypełnianiem obowiązku szkolnego, obowiązku nauki, bezpieczeństwa, zaniedbywanie potrzeb psychicznych i emocjonalnych dziecka, niewypełnianie zaleceń lekarskich, stosowanie kar fizycznych, surowe dyscyplinowanie dziecka przez rodziców/opiekunów; a także

w sytuacji, gdy wiadomo, że w rodzinie jest założona procedura Niebieskiej Karty, ale potrzeby dziecka nadal nie są zaspokajane i sytuacja dziecka nie ulega poprawie.

3. Interwencja karnajest podejmowana w sytuacji  podejrzenia popełnienia na szkodę małoletniego przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, przeciwko wolności seksualnej i obyczajności oraz  przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece.

4. Interwencja Niebieskie Karty jest podejmowana w sytuacji podejrzenia występowania przemocy domowej, przez którą  należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:

1. narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia;
2. naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną;
3. powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę;
4. ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej;
5. istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

5. Wyróżnia się następujące rodzaje przemocy domowej:

1. przemoc fizyczna – to każde intencjonalne działanie sprawcy, mające na celu przekroczenie granicy ciała dziecka. Często powoduje różnego rodzaju urazy;
2. przemoc psychiczna („maltretowanie psychiczne”) – to powtarzający się wzorzec zachowań opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia), które powodują u dziecka poczucie, że jest nic nie warte, złe, niekochane, niechciane, zagrożone, i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy zaspokaja potrzeby innych;
3. przemoc seksualna – to zaangażowanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, naruszająca prawo i obyczaje danego społeczeństwa. Z wykorzystywaniem seksualnym mamy do czynienia wtedy, gdy występuje ono pomiędzy dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem i innym dzieckiem, w sytuacji zależności, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w stosunku opieki, zależności, władzy. Celem takiej aktywności jest zaspokojenie potrzeb innej osoby. Aktywność taka może obejmować:
   1. nakłanianie lub zmuszanie dziecka do udziału w jakichkolwiek prawnie zabronionych czynnościach seksualnych,
   2. wykorzystywanie dziecka do prostytucji lub innych nielegalnych praktyk seksualnych,
   3. wykorzystywanie dziecka do produkcji przedstawień i materiałów pornograficznych.

6. Krzywdzenie psychiczne dziecka to kategoria, w której najczęściej nie ma widocznych dowodów winy sprawcy. Występują natomiast u dziecka objawy jako konsekwencja tego rodzaju przemocy. Podstawowym narzędziem zatrzymania przemocy psychicznej jest praca z rodziną, która odbywać się może w ramach procedury „Niebieskiej Karty”.

§ 15.1. Pracownicy  zwracają szczególną uwagę na występowanie w zachowaniu małoletniego sygnałów świadczących o krzywdzeniu, w szczególności na sygnały świadczące o  możliwości popełnienia przestępstwa wskazanego w § 14 ust. 3.  

2. Pracownicy w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na niżej wymienione  czynniki ryzyka krzywdzenia małoletnich: 

1. małoletni kradnie jedzenie, pieniądze itp.; 
2. małoletni żebrze - małoletni jest głodny; 
3. małoletni jest często brudny, nieprzyjemnie pachnie;
4. małoletni nie ma np. odzieży i butów dostosowanych do warunków atmosferycznych;
5. małoletni ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, ugryzienia, rany), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić. Obrażenia są w różnej fazie gojenia; 
6. podawane przez małoletniego wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się niewiarygodne, niemożliwe, niespójne itp.; 
7. małoletni nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody; 
8. małoletni boi się rodzica/opiekuna prawnego, boi się powrotu do domu;
9. małoletni wzdryga się, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła; 
10.  małoletni cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne: bóle brzucha, głowy, mdłości itp.;  
11.  małoletni jest bierny, wycofany, uległy, przestraszony, depresyjny itp. lub zachowuje się agresywnie, buntuje się, samookalecza itp.;
12.  małoletni ucieka w świat wirtualny (gry komputerowe, Internet); 
13.  małoletni używa środków psychoaktywnych; 
14.  nadmiernie szuka kontaktu z dorosłym (tzw. „lepkość” małoletniego); 
15.  w pracach artystycznych, rozmowach, zachowaniu małoletniego zaczynają dominować elementy/motywy seksualne; 
16.  małoletni jest rozbudzony seksualnie niestosownie do sytuacji i wieku; 
17. małoletni mówi o przemocy. 

3. Jeżeli z objawami u małoletniego współwystępują określone zachowania rodziców lub opiekunów, to podejrzenie, że małoletni jest krzywdzony jest szczególnie uzasadnione. Niepokojące zachowania rodziców to: 

1. rodzic (opiekun) podaje nieprzekonujące lub sprzeczne informacje lub odmawia wyjaśnień przyczyn obrażeń małoletniego; 
2. rodzic (opiekun) mówi o małoletnim w negatywny sposób, ciągle obwinia, poniża, strofuje go (np.: używając określeń takich jak „idiota”, „gnojek”, „gówniarz”); 
3. rodzic (opiekun) jest apatyczny, pogrążony w depresji; 
4. rodzic (opiekun) zachowuje się agresywnie; 
5. rodzic (opiekun) ma zaburzony kontakt z rzeczywistością np. reaguje nieadekwatnie do sytuacji;  wypowiada się niespójnie; 
6.  rodzic (opiekun) przekracza dopuszczalne granice w kontakcie fizycznym lub werbalnym;
7.  rodzic (opiekun) jest pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających. 

4. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka, personel podejmują rozmowę

z rodzicami/opiekunami prawnymi, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia

i motywując ich do szukania stosownej pomocy.

5. Rozpoznawanie przemocy wobec dziecka odbywa się poprzez:

1. ujawnienie przez dziecko przemocy domowej;
2. informacje od osoby będącej bezpośrednim świadkiem przemocy;

6. Ujawnienie przez małoletniego przemocy w rodzinie ma miejsce wtedy, kiedy poinformuje on  personel o tym, że doznaje jednej lub kilku jednocześnie form przemocy ze strony swoich najbliższych lub innych osób. Ujawnienie jest dla niego bardzo trudnym momentem i świadczy o dużym doznawanym bólu i determinacji.

§ 16. 1. Na potrzeby niniejszego dokumentu wyróżniono procedury interwencji w przypadku podejrzenia działania na szkodę małoletniego przez:

1. pracownika;

2) inne osoby trzecie;

3) rodziców/opiekunów prawnych;

4) inne dziecko – krzywdzenie rówieśnicze.

2. Jeśli pracownik podejrzewa, że małoletni doświadcza przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub zagrożone jest jego życie lub zdrowie, zobowiązany jest do zapewnienia małoletniemu bezpiecznego miejsca i odseparowania go od osoby stwarzającej zagrożenie. Pracownik zobowiązany jest do zawiadomienia policji pod nr 112 lub 997, a w przypadku podejrzenia innych przestępstw do poinformowania policji lub prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa.

W przypadku zawiadomienia telefonicznego pracownik zobowiązany jest podać swoje dane, dane małoletniego oraz dane osoby podejrzanej o krzywdzenie małoletniego oraz opis sytuacji

z najważniejszymi faktami. W przypadku zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa dyrektor zawiadomienie adresuje do najbliższej jednostki, w zawiadomieniu podaje dane jak

w przypadku zawiadomienia telefonicznego.

3. Jeśli pracownik podejrzewa, że małoletni doświadczył jednorazowo przemocy fizycznej lub psychicznej (np. popychanie, klapsy, poniżanie, ośmieszanie), zobowiązany jest do zadbania

o bezpieczeństwo małoletniego i odseparowania go od osoby krzywdzącej. Następnie powinien zawiadomić dyrektora.

4. Jeśli pracownik zauważy inne niepokojące zachowania wobec małoletnich, np. krzyki, niestosowne komentarze, zobowiązany jest zadbać o bezpieczeństwo małoletniego i odseparować go od osoby podejrzanej o krzywdzenie.

5. Jeśli pracownik podejrzewa, że małoletni doświadczył jednorazowo przemocy fizycznej lub psychicznej ze strony opiekuna, zobowiązany jest do zadbania o bezpieczeństwo małoletniego.

6. Jeśli pracownik podejrzewa, że małoletni jest zaniedbany  powinien zadbać o bezpieczeństwo małoletniego i powiadomić dyrektora.

§ 17.1. Krzywdzenie ze strony pracownika.

2. W przypadku, gdy zgłoszono krzywdzenie małoletniego  przez pracownika, osoba ta zostaje natychmiast odsunięta od wszelkich form kontaktu z dziećmi (nie tylko dzieckiem pokrzywdzonym) do czasu wyjaśnienia sprawy. 

3. Dyrektor stara się ustalić przebieg zdarzenia oraz  wpływ zdarzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne dziecka. Ustalenia są spisywane na karcie interwencji, której wzór określa załącznik nr 2.

4. Dyrektor  organizuje spotkanie/a z rodzicami dziecka, którym przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb.

5. W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo dyrektor sporządza zawiadomienie

o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo policji lub prokuratury. Wzór zawiadomienia określa  załącznik nr 3.

6. W przypadku, gdy pracownik dopuścił się wobec dziecka innej formy krzywdzenia niż popełnienie przestępstwa, dyrektor bada wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności ma obowiązek  wysłuchać pracownika podejrzewanego o krzywdzenie, dziecko, innych świadków zdarzenia oraz inne osoby mogące mieć wiedzę o zdarzeniu. Ustalenia są spisywane na karcie interwencji, której wzór określazałącznik nr 2.

7. W sytuacji, gdy naruszenie dobra dziecka jest znaczne, w szczególności, gdy doszło do dyskryminacji lub naruszenia godności dziecka, należy rozważyć rozwiązanie stosunku prawnego z osobą, która dopuściła się krzywdzenia, lub zarekomendować takie rozwiązanie zwierzchnikom tej osoby.

8. Jeżeli pracownik, który dopuścił się krzywdzenia, nie jest bezpośrednio zatrudniony przez Bibliotekę lecz przez podmiot inny (organizatora), wówczas należy zawiadomić ten podmiot i zarekomendować zakaz  wstępu tej osoby na teren Biblioteki, a w razie potrzeby rozwiązać umowę z tym podmiotem.

§ 18.1. Krzywdzenie ze strony rodziców/opiekunów.

2. W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo, dyrektor sporządza zawiadomienie

o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo policji lub prokuratury (załącznik nr 3).

3. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji instytucji, o których mowa w ustępach poprzedzających.

§ 19.1.  Krzywdzenie rówieśnicze.

2. W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez inne dziecko przebywające w Bibliotece,  pracownik  przekazuje informację dyrektorowi, a ten  przeprowadza rozmowę z dzieckiem podejrzewanym o krzywdzenie, a także oddzielnie z dzieckiem poddawanym krzywdzeniu. Ponadto dyrektor  przeprowadza rozmowę z innymi osobami mającymi wiedzę o zdarzeniu.

3. W trakcie rozmów należy dążyć do ustalenia przebiegu zdarzenia,. Ustalenia są spisywane w karcie interwencji(załącznik nr 2). 

4. Dla dziecka krzywdzącego oraz krzywdzonego sporządza się oddzielną kartę interwencji  (załącznik nr 2).

5. Dyrektor informuje rodziców/opiekunów dziecka krzywdzonego i krzywdzącego, o zdarzeniu, sposobach reakcji na zdarzenie (poinformowanie sądu rodzinnego, poinformowanie szkoły) oraz

o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym w instytucjach do tego powołanych. 

§ 20.1. Określa się zasady interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia związanego z bezpośrednim zagrożeniem zdrowia lub życia dziecka zdefiniowaną jako interwencja nagła:

1. jeżeli pracownik w trakcie wykonywania obowiązków służbowych poweźmie informacjeo bezpośrednim zagrożeniu życia lub/i zdrowia dziecka jest obowiązany natychmiast podjąć interwencję (interwencja nagła);

1. interwencja nagła polega na natychmiastowym powiadomieniu telefonicznym a następnie przesłaniu emailem zawiadomienia o bezpośrednim zagrożeniu życia i zdrowia dziecka do odpowiedniej jednostki Policji;
2. w zawiadomieniu telefonicznym, przesyłanym emailem  pracownik powinien podać wszystkie informacje, jakie uzyskał odnośnie dziecka (imię, nazwisko, adres, miejsce, w którym się znajduje), opisać rodzaj zagrożenia, a w przypadku zgłoszenia zagrożenia przez telefon – podać dokładną godzinę połączenia, czas trwania połączenia oraz numer, z którego dzwoniło dziecko lub inna osoba;
3. jeśli pracownikowi znane jest miejsce, w którym dziecko aktualnie przebywa, pracownik telefonicznie informuje dyżurnego Komendy Policji właściwej dla tego miejsca;
4. jeżeli pracownik nie posiada informacji o miejscu, w którym dziecko aktualnie przebywa,

w zawiadomieniu należy podać wszystkie istotne informacje dotyczące sytuacji zagrożenia, a w przypadku rozmowy telefonicznej: dokładną godzinę nawiązania połączenia oraz dokładny czas trwania połączenia, a także opis kontaktu z osobą dzwoniącą i treść;

1. zawiadomienie wysyłane emailem podpisuje pracownik podejmujący interwencję;
2. pracownik podejmuje interwencję nagłą bez konsultacji. Jeżeli jednak sytuacja na to pozwala, należy skonsultować się przed podjęciem interwencji nagłej z dyrektorem lub z innym pracownikiem;
3. zawiadomienie wysłane emailem dyrektor przesyła w formie pisemnej na adres właściwej komendy Policji najpóźniej następnego dnia roboczego po dokonaniu interwencji.

§ 21. 1. Po podjęciu interwencji nagłej  pracownik ma obowiązek przekazania ustnej informacji dyrektorowi, a następnie jest zobowiązany do sporządzenia Karty interwencji (załącznik nr 2).

2. Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony osoby wyznaczonej do prowadzenia interwencji, wówczas interwencja prowadzona jest przez dyrektora.

3. Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony dyrektora, wówczas działania opisane w niniejszym rozdziale podejmuje osoba, która dostrzegła krzywdzenie, lub do której zgłoszono podejrzenie krzywdzenia.

4. Do udziału w interwencji można zaprosić specjalistów, w szczególności psychologów i pedagogów, celem skorzystania z ich pomocy przy rozmowie z dzieckiem o trudnych doświadczeniach.

§ 22. 1. W przypadku podejrzenia, że zdrowie i życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu należy niezwłocznie poinformować odpowiednie służby (Policja, pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112 lub 998 (pogotowie). 

2. Poinformowania służb dokonuje pracownik, który pierwszy powziął informację o zagrożeniu i następnie wypełnia kartę interwencji.

3. Z przebiegu każdej interwencji sporządza się Kartę interwencji  (załącznik nr 2 do niniejszych Standardów).

§ 23.1. Fakt ujawnienia możliwości popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego lub  krzywdzenia małoletniego nie podlega ocenie uwiarygadniającej ze strony pracownika i bezwzględnie wymaga zareagowania.

2. Pracownicy i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym organom i instytucjom w ramach działań interwencyjnych.

Rozdział 5

Procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz w przypadku instytucji, które posiadają takie uprawnienia, osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”

§ 24. 1.Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko w wieku od 13 do 17 lat, a jego zachowanie stanowi czyn karalny, dyrektor  informuje właściwy miejscowo sąd rodzinny lub policję poprzez pisemne zawiadomienie.

2. Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko powyżej lat 17, a jego zachowanie stanowi przestępstwo, wówczas dyrektor informuje właściwą miejscowo jednostkę policji lub prokuratury poprzez pisemne zawiadomienie.

§ 25. 1.W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo dyrektor jednostki sporządza zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo policji lub prokuratury. Wzór zawiadomienia określa  załącznik nr 3.

2. W przypadku, gdy dobro małoletniego jest zagrożone – osobą odpowiedzialną za zawiadamianie sądu opiekuńczego poprzez złożenie wniosku o wgląd w sytuację rodziny, którego wzór określa załącznik nr 4  jest dyrektor.

§ 26. 1. Podejmowanie interwencji  wobec rodziny dotkniętej przemocą domową odbywa się na podstawie procedury „Niebieskie Karty”.

2. Biblioteka nie jest instytucją uprawnioną do wypełniania formularza A  procedury „Niebieskie Karty”.

Rozdział 6

Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu   do stosowania standardów, zasady przygotowania tego personelu do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności

§ 27.1.  Projekt Standardów ochrony małoletnich w wersji zupełnej oraz w wersji skróconej dla małoletnich opracowuje dyrektor.

2. Dyrektor odpowiada za przygotowanie merytoryczne pracownikówdo stosowania Standardów, w tym za  organizację spotkań szkoleniowych w zakresie  ich stosowania.

3. Ze spotkań szkoleniowych, o których mowa w ust. 2 sporządza  się notatkę wraz z wykazem uczestników spotkania, które przechowuje się w dokumentacji Biblioteki.

Rozdział 7

Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub

faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania

§ 28.1. W Bibliotece obowiązują Standardy ochrony małoletnich w wersji zupełnej oraz w wersji skróconej przeznaczonej dla małoletnich.

2. Standardy w wersji zupełnej i w wersji skróconej przeznaczonej dla małoletnich zamieszcza się  na  stronie internetowej   Biblioteki Publicznej w Gryfinie oraz udostępnia  się  każdemu zainteresowanemu do wglądu w sekretariacie.

3. W siedzibie Biblioteki Publicznej w Gryfinie – na tablicy ogłoszeń zamieszcza się informację (komunikat), iż  obowiązujące  Standardy Ochrony Małoletnich w formie wydruku wersji zupełnej i wersji  skróconej  są dostępne do wglądu w sekretariacie Biblioteki.

4. Pracownicy Oddziału dla Dzieci i Młodzieży oraz Filii Bibliotecznych mają obowiązek zapoznać małoletnich ze Standardami w wersji skróconej  przeznaczonej dla małoletnich.

5. Rodzice oraz opiekunowie prawni małoletnich przy zapisie dziecka na zajęcia są każdorazowo informowani o obowiązujących w Bibliotece Standardach i możliwością  zapoznania się z nimi w sposób określony w niniejszym paragrafie.

Rozdział 8

Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia

§ 29. 1. Osobą odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu jest dyrektor.

2. Osobami  odpowiedzialnymi  za udzielenie małoletniemu wsparcia w sytuacji krzywdzenia jest każdy pracownik w sytuacjach niecierpiących zwłoki.

3. W przypadku uzyskania informacji lub zauważenia przez pracownika, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek udzielenia pomocy, a następnie sporządzenia notatki służbowej i zgłoszenia tego  faktu dyrektorowi.

4. Każde uzasadnione podejrzenie jest  podstawą do podjęcia kolejnych działań.

5. Pracownik  ma obowiązek podjęcia i  zgłoszenia zawsze  w przypadku:

a)   podejrzenia krzywdzenia dziecka na podstawie jego obserwacji;

b)   gdy dziecko ujawniło doświadczenia krzywdzenia;

c)   gdy inna osoba (dorosła lub dziecko) zgłosiła fakt krzywdzenia dziecka. 

6. W przypadku, gdy osobą krzywdzącą jest pracownik,  Karta interwencji zostaje sporządzona przez dyrektora, który przeprowadza czynności  wyjaśniające i podejmuje działania dyscyplinujące.

7. Dyrektor zawiadamia rodziców dziecka, co do którego powziął informacje o możliwości krzywdzenia i informuje ich o sytuacji dziecka.

Rozdział 9

Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego

§ 30.1. Na dokumentację ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego składają się:

1. karta interwencji dot. danego zdarzenia – sporządzona zgodnie ze wzorem określonym 

w załączniku nr 2 do niniejszych standardów;

1. notatki służbowe sporządzane przez pracowników na okoliczność danego zdarzenia;
2. kopia wniosku do sądu rodzinnego o wgląd w sytuację rodziny sporządzonego zgodnie ze wzorem określonym  w załączniku nr 4 do niniejszych standardów;
3. kopia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa wobec dziecka sporządzonego zgodnie ze wzorem określonym  w załączniku nr 3;
4. rejestr prowadzonych interwencji stanowiący załącznik nr 5do Standardów;
5. ankiety monitorujące poziom realizacji Standardów;
6. raporty z monitoringu Standardów.

2. Zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka określa instrukcja kancelaryjna.

3. Dokumentacja dot. ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego, dokumentacja dot.  interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka jest przechowywana w sekretariacie Biblioteki i jest udostępniana uprawnionym podmiotom w jakikolwiek sposób i w jakiejkolwiek formie  tylko i wyłącznie za zgodą dyrektora.

4. Odpowiedzialność za właściwe przechowywanie i udostępnianie dokumentacji dot.  ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego oraz interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia małoletniego ponosi wyznaczony pracownik sekretariatu.

Rozdział 10

Wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone

§ 31. 1. Określa się  poniższe zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi:

1. uczestnicy zajęć organizowanych przez Bibliotekę akceptują i szanują siebie nawzajem, uznając prawo innych uczniów do odmienności i zachowania tożsamości ze względu na: pochodzenie etniczne, geograficzne, narodowe, religię, status ekonomiczny, cechy rodzinne, wiek, płeć, orientację seksualną, cechy fizyczne, niepełnosprawność;
2. uczestnicy nie  naruszają  praw innych uczestników – nikogo  nie dyskryminują  ze względu na jakąkolwiek jego odmienność;
3. zachowanie i postępowanie uczestników nie może naruszać ich poczucia godności/wartości osobistej innych osób;
4. uczestnicy zajęć mają prawo do własnych poglądów, ocen i spojrzenia na świat oraz wyrażania ich, pod warunkiem, że sposób ich wyrażania wolny jest od agresji i przemocy oraz nikomu nie wyrządza krzywdy;
5. uczestnicy zajęć są zobowiązani do respektowania praw i wolności osobistych swoich  koleżanek i kolegów,  ich prawa do własnego zdania, do poszukiwań i popełniania błędów, do własnych poglądów, wyglądu i zachowania – w ramach społecznie przyjętych norm

i wartości;

1. kontakty między uczestnikami zajęć winno cechować zachowanie przez nich  wysokiej kultury osobistej;
2. uczestnicy zajęć nie mają prawa stosować wobec innych uczestników oraz innych osób  jakiejkolwiek agresji, przemocy słownej, fizycznej i psychicznej – z jakiegokolwiek powodu i w jakichkolwiek okolicznościach.

2. Za niedozwolone zachowania małoletnich uznaje się:

1. stosowanie jakiejkolwiek agresji i przemocy wobec innych osób;
2. stosowanie agresji i przemocy fizycznej w  formach takich jak np.:
   1. bicie/uderzenie/popychanie/kopanie/opluwanie,
   2. wymuszenia,
   3. napastowanie seksualne,
   4. nadużywanie swojej przewagi nad inną osobą,
   5. fizyczne zaczepki,
   6. zmuszanie innej osoby do podejmowania niewłaściwych działań,
   7. rzucanie w kogoś przedmiotami;
3. stosowanie agresji i przemocy słownej w formach takich jak np.:
   1. obelgi, wyzwiska,
   2. wyśmiewanie, drwienie, szydzenie z krzywdzonego,
   3. bezpośrednie obrażanie ofiary;
   4. plotki i obraźliwe żarty,
   5. przedrzeźnianie,
   6. groźby.
4. stosowanie agresji i przemocy psychicznej w formach takich jak np.:
   1. poniżanie,
   2. wykluczanie/izolacja/milczenie/manipulowanie,
   3. pisanie na ścianach (np. w toalecie lub na korytarzu);
   4. wulgarne gesty,
   5. śledzenie/szpiegowanie,
   6. obraźliwe sms-y i mms-y,
   7. wiadomości na forach internetowych, w mediach społecznościowych lub tzw. pokojach do czatowania,
   8. telefony i e-maile zawierające groźby, poniżające, wulgarne, zastraszające,
   9. niszczenie/zabieranie rzeczy należących do krzywdzonego,
   10. straszenie i szantażowanie.

3. W każdym przypadku, gdy uczestnik jest świadkiem wypadku, pobicia, agresywnego zachowania bądź innego zdarzenia sprzecznego z normami i zasadami obowiązującymi na terenie Biblioteki, natychmiast zgłasza zaistnienie zdarzenia  informując o nim najbliżej znajdującą się osobę będącąpracownikiem Biblioteki.

4. W sytuacjach, o których mowa w ust. 2, uczestnik zajęć ma obowiązek podporządkować się do poleceń personelu Biblioteki.

5.W przypadku krzywdzenia małoletniego  przez innego  małoletniego  na terenie Biblioteki, pracownik będący świadkiem zdarzenia zobowiązany jest:

a) zdecydowanie i stanowczo przerwać negatywne zachowania uczestników zajścia,

b) rozdzielić ewentualne strony konfliktu,

c) jeśli istnieje taka potrzeba udzielić pierwszej pomocy. W przypadku poważniejszych obrażeń, pracownik wzywa karetkę pogotowia ratunkowego,

d) poinformować dyrektora  o zdarzeniu.

6. Jeżeli ofiara przemocy doznała obrażeń cielesnych, wymagających pomocy medycznej i sprawca przemocy ukończył 13 lat, dyrektor  powiadamia o zdarzeniu Policję i/lub Sąd Rodzinny.

Rozdział 11

Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet

§ 32.1. Biblioteka zapewniając dostęp do Internetu  podejmuje działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju;

w szczególności na komputerach Biblioteki instaluje się i aktualizuje się oprogramowanie zabezpieczające przed złośliwym oprogramowaniem i filtrujące treści.

2. W Bibliotece dostęp do Internetu możliwy jest:

1. pod nadzorem  pracownika m. in. na zajęciach komputerowych.

3. W przypadku dostępu realizowanego pod nadzorem pracownika ma on obowiązek informowania uczestników o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu.

4. Pracownik czuwa nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu przez uczestników podczas zajęć.

5. Biblioteka w miarę możliwości zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu.

6. Użytkownik może korzystać z Internetu  na  komputerze udostępnianym przez Bibliotekę tylko

z zainstalowanym programem filtrującym treści.

7. Użytkownik obsługuje sprzęt komputerowy zgodnie z zaleceniami pracownika Biblioteki, a po skończeniu pracy  ma obowiązek zostawić komputer wyłączony.

8. Użytkownikowi komputera zabrania się:

1. instalowania oprogramowania oraz dokonywania zmian w konfiguracji oprogramowania zainstalowanego w systemie;
2. usuwania cudzych plików, odinstalowania programów, dekompletowania sprzętu;
3. dotykania elementów z tyłu komputera, kabli zasilających, a także kabli sieciowych.

Rozdział 12

Procedury ochrony dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi w innej formie

§ 33.1.Korzystanie z Internetu przez małoletnich może wiązać się z następującymi kategoriami zagrożeń:

1. kontakt z niebezpiecznymi treściami;
2. kontakty z niebezpiecznymi osobami;
3. przemoc rówieśnicza (cyberprzemoc);
4. uzależnienie od Internetu.

2. Pod pojęciem „treści szkodliwe i zagrożenia z sieci” rozumie się:

1. treści niedozwolone, nielegalne i niebezpieczne dla zdrowia (pornografia, treści obrazujące przemoc, promujące działania szkodliwe dla zdrowia i życia dzieci, popularyzujące ideologię faszystowską i działalność niezgodną z prawem, nawołujące do samookaleczeń i samobójstw, korzystania z narkotyków);
2. treści stwarzające niebezpieczeństwo werbunku dzieci do organizacji nielegalnych i terrorystycznych;

1. wszelkie formy cyberprzemocy, np. nękanie, straszenie, szantażowanie z użyciem sieci, publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących informacji, zdjęć, filmów z użyciem sieci oraz podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli.

3. Pracownik  odpowiedzialny za Internet(tzw. administrator sieci)  zapewnia zabezpieczenie  sieci  internetowej przed niebezpiecznymi treściami, instalując i aktualizując odpowiednie aktualizowane oprogramowanie.

4. Wyznaczony pracownik co najmniej raz w miesiącu sprawdza, czy na komputerach ze swobodnym dostępem podłączonych do Internetu nie znajdują się niebezpieczne treści.

5. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści, wyznaczony pracownik stara się ustalić kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzenia.

6. Informację o dziecku, które korzystało z komputera w czasie wprowadzenia niebezpiecznych treści, wyznaczony pracownik przekazuje dyrektorowi.

7. Pracownik  przeprowadza z małoletnim dzieckiem, o którym mowa w ustępach  poprzedzających, rozmowę na temat bezpieczeństwa w Internecie.

8. Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy pracownik uzyska informacje, że dziecko jest krzywdzone, podejmuje działania opisane w niniejszym dokumencie.

Rozdział 13

Zakres zadań poszczególnych pracowników Biblioteki w przypadku podejrzenia lub uzyskania informacji, że dziecko jest krzywdzone

§ 34.1. W przypadku podejrzenia lub uzyskania informacji, że dziecko jest krzywdzone dyrektor:

1. przyjmuje zgłoszenie o krzywdzeniu lub podejrzeniu krzywdzenia dziecka;
2. w przypadku, gdy dziecko doświadcza przemocy domowej składa odpowiednio wniosek

o wgląd w sytuację rodziny do sądu lub zawiadamia prokuraturę o podejrzeniu przestępstwa;

1. w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia dziecka natychmiast zawiadamia policję;
2. w sytuacji, gdy sprawcą przemocy jest osoba dorosła zawiadamia policję;
3.  w przypadku, gdy sprawcą przemocy jest małoletni  zawiadamia sąd lub policję;

Rozdział 14

Zasady przeglądu i aktualizacji standardów

§ 35.1. Wyznacza się ………………………….  jako osobę odpowiedzialną za monitorowanie Standardów.

2. Ponadto osoba, o której mowa w ust.1 jest odpowiedzialna za reagowanie na sygnały naruszenia Standardów oraz za przyjmowanie od pracowników proponowanych zmian w treści ich zapisów.

3. Osoba, o której mowa w ust. 1 przeprowadza wśród pracowników raz na dwa lata ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów. Wzór ankiety stanowi załącznik nr 6.

4. W ankiecie pracownicy mogą proponować zmiany w Standardach oraz wskazywać sytuacje naruszenia Standardów oraz sytuacje, w których procedury określone w Standardach nie zostały zastosowane lub nie zadziałały.

5. Osoba, o której mowa w ust. 1 dokonuje opracowania wypełnionych przez pracowników ankiet. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje dyrektorowi.

6. Dyrektor po dokonaniu analizy raportu  może wprowadzić  niezbędne zmiany, a następnie ogłasza stosownym zarządzeniem nowe brzmienie  Standardów.

Rozdział 15

Postanowienia końcowe

§ 36. Integralną część Standardów stanowią poniższe załączniki:

1)      załącznik nr 1 – Wzory oświadczeń dotyczących obywatelstwa/obywatelstw oraz zamieszkiwania w ciągu 20 lat;

2)      załącznik nr 2 – Karta interwencji;

3)      załącznik nr 3 – Wzór zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa;

4)      załącznik nr 4 – Wzór wniosku o wgląd w sytuację rodziny;

5)      załącznik nr 5 – Wzór rejestru interwencji;

6)      załącznik nr 6 – Wzór ankiety dla pracowników monitorującej poziom realizacji Standardów ;

7)      załącznik nr 7 – Wzór oświadczenia pracownika o zapoznaniu się  z obowiązującymi Standardami ochrony małoletnich;

§ 37. Standardy wchodzą w życie z dniem podpisania zarządzenia.

Załączniki:

Standardy Ochrony Małoletnich (z załącznikami)

Standardy Ochrony Małoletnich w wersji skróconej przeznaczonej dla czytelników małoletnich